අපගේ මොලේ කුඩා වී ඇති බව ඔබ දන්නවා ද

 

මීට වසර 100,000කට පෙර විසූ හෝමෝ සේපියන් මානවයින්ගේ මොළයේ ප්‍රමාණයට වඩා නූතන මානවයින්ගේ මොළයේ විශාලත්වය 13%කින් පමණ කුඩා වී තිබේ. එයට හේතුව කුමක් ද යන්න තවමත් පර්යේෂකයින්ට ප්‍රෙහේළිකාවකි.

මානව විශේෂය අනෙකුත් සතුන්ගෙන් වෙන් වන්නේ, අප සතු "විශාල මොළය" හේතුවෙන් බව සාම්ප්‍රදායිකව සැලකේ. සිතීමට සහ නවෝත්පාදනය සඳහා අප සතු ධාරිතාව, පළමු සිතුවම නිර්මාණය කිරීමට, රෝදය නිපදවීමට සහ සඳ තරණය කිරීමට පවා අපට අවස්ථාව සැලසිණි.

නිසැකව ම, සමාන ශරීර විශාලත්වයක් සහිත වෙනත් සතුන් සමග සැසඳීමේදී, අපගේ මොළය අතිවිශාල එකකි. මානව විශේෂය අවසන් වරට චිම්පන්සියන් සමග පොදු මුතුන්මිත්තෙකු බෙදා ගත් දා සිට වසර මිලියන හයක කාලය තුළ මිනිස් මොළය හතර ගුණයකින් විශාල වී තිබිණි. කෙසේ වෙතත්, අධ්‍යයනවලින් පෙනී යන්නේ, විශාල මොළයක් ඇති වීමේ මෙම ප්‍රවණතාව හෝමෝ සේපියන් අවධියේ සිට පරිවර්තනයකට ලක්වී ඇති බව ය. මානව විශේෂයේ, පසුගිය වසර 100,000 තුළ මොළයේ විශාලත්වය අඩු වී ඇත.

නිදසුනක් වශයෙන්, 2023 වසරේ කළ අධ්‍යයනයකදී, නිව් යෝර්ක්හි පිහිටි ස්වභාවික ඉතිහාසය පිළිබඳ අමෙරිකානු කෞතුකාගාරයේ ෆොසිල විද්‍යාඥ සහ භාරකරු ඉයන් ටැටර්සෝල්, පුරාණ හොමිනින්වරුන්ගේ මොළයේ විශාලත්වය කාලයට අනුරූපීව නිරීක්ෂණය කළේ ය. ඔහු සිය නිරීක්ෂණ දැනට හඳුනාගෙන ඇති පැරණිතම විශේෂයෙන් ආරම්භ කර නූතන මානවයාගෙන් අවසන් කළේ ය.

විවිධ හොමිනින් විශේෂවල ආසියාවේ, යුරෝපයේ සහ අප්‍රිකාවේ විවිධ කාලවලදී ස්වාධීනව මොළයේ ප්‍රසාරණය ශීඝ්‍රයෙන් සිදුවූ බව ඔහු සොයා ගත්තේ ය. කාලයත් සමග මොළයේ විශාලත්වය වැඩි වූ විශේෂ අතර ඔස්ට්‍රලෝපිතෙකස් ඇෆරෙන්සිස්, හෝමෝ ඉරෙක්ටස්, හෝමෝ හයිඩෙල්බර්ජෙන්සිස් සහ හෝමෝ නියැන්ඩර්තාලෙන්සිස් යන විශේෂ ඇතුළත් වේ.

හෝමෝ නියැන්ඩර්තාලෙන්සිස් වැනි නව මානව විශේෂ මතුවීමත් සමග මොළයේ විශාලත්වය වෙනස් වියඡායාරූප මූලාශ්‍රය,Getty Images

ඡායාරූප ශීර්ෂ වැකිය,හෝමෝ නියැන්ඩර්තාලෙන්සිස් වැනි නව මානව විශේෂ මතුවීමත් සමග මොළයේ විශාලත්වය වෙනස් විය

කෙසේ වෙතත්, කාලයාගේ ඇවෑමෙන් මොළය විශාල වීමේ ප්‍රවණතාව නූතන මානවයාගේ පැමිණීමත් සමග වෙනස් විය. වර්තමාන පිරිමින්ගේ සහ කාන්තාවන්ගේ හිස් කබල අවසන් අයිස් යුගයේ ජීවත් වූ හෝමෝ සේපියන් විශේෂයේ හිස් කබලට වඩා සාමාන්‍යයෙන් 12.7%කින් කුඩා ය.

"අපට තියෙන්නේ විශේෂ හැඩයක් ගත්ත හිස් කබලක්. ඒ නිසා මුල් යුගයේ මානවයින්ව පහසුවෙන් හඳුනගන්න පුළුවන්. ඒ වගේ ම, මුල් ම කාලයේ මානවයින්ට තිබුණේ, අතිශයින් විශාල මොළයක්," ටැටර්සෝල් පවසයි.

ටැටර්සෝල්ගේ සොයා ගැනීම අන් අයගේ සොයා ගැනීම්වලට සමාන ය. උදාහරණයක් ලෙස, 1934 වසරේදී ඉලිනොයිස්හි චිකාගෝ විශ්වවිද්‍යාලයට අනුබද්ධ ජර්මානු ජාතික විද්‍යාඥයෙකු වූ ගර්හාඩ් වොන් බොනින් මෙසේ ලියා තිබිණි. "අවම වශයෙන් පසුගිය අවුරුදු 10,000 හෝ 20,000 තුළ යුරෝපයේ [මිනිස් මොළයේ] විශාලත්වයේ අඩුවීමක් පිළිබඳ නිශ්චිත ඇඟවීමක් තිබේ."

එසේ නම්, මෙම කැපීපෙනෙන අඩු වීම පැහැදිලි කළ හැක්කේ කෙසේ ද? ටැටර්සෝල් යෝජනා කරන්නේ, මොළයේ විශාලත්වය අඩු වීම, වසර 100,000කට පමණ පෙර ආරම්භ වූ බවට ය. එය මිනිසුන් වටපිටාව වඩා හොඳින් තේරුම් ගැනීම සඳහා වඩාත් වියුක්ත ආකාරයකින් සිතීම හෙවත් වඩාත් අවබෝධාත්මක චින්තනයේ සිට ඔහු "සංකේතාත්මක තොරතුරු සැකසීම" ලෙස හඳුන්වන මට්ටමට මාරු වූ කාල පරිච්ඡේදයට අනුරූප වේ.